Ülkelerinve uluslararası oluşumların yol haritaları göz önünde bulundurulduğunda hem Ay’daki doğal kaynakların değerlendirilmesi hem de gelecekteki Mars ve asteroit görevleri için bir ara hedef olması açısından Ay’ın çok stratejik bir değere sahip olduğu anlaşılmaktadır (ISECG Raporu, 2018; ISECG Raporu, 2020).
projesahİbİnİn adi. ulaŞtirma denİzcİlİk ve haberleŞme bakanliĞi. altyapi yatirimlari genel mÜdÜrlÜĞÜ. adresİ hakki turaylİÇ cad. no:5 emek/ankara. telefon ve faks. telefon : (0312) 203 10 00. numaralari. faks : (0312) 203 14 65. projenİn adi İstanbul bÖlgesİ 3. havalİmani. proje bedelİ. proje İÇİn seÇİlen yerİn. 2
BüyükşehirBelediyesi bünyesindeki Bilim Merkezi, ‘Gökyüzünü Bilim Merkezi’nde Keşfetmeye Hazır mısın?’ sloganı ile Gökyüzü Gözlem Günleri’ne başlıyor. Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından 2016 yılının ocak ayı itibariyle Anadolu Harikalar Diyarı içerisinde faaliyet gösteren Kayseri Bilim Merkezi’nde Temmuz ayı boyunca her cumartesi saat 20:30’da
1309.2007 13 Eyl 11:13 Japonya, Ay'ı İncelemek Üzere Füze Yolluyor. Japonya, Ay'ın Köken ve Evrimini Daha İyi Anlayabilmek Amacıyla Yarın Uzaya Sonda ve Gözlem Uyduları Gönderecek. 11.09.2007 11 Eyl 12:05 Çoruh Vadisi'nde "Kuş Gözlem Festivali"
Bianetin 2012 yılına ait Medya Gözlem raporu yayınlandı. 68 gazeteci ve 29 dağıtımcı 2013'e TMK ve TCK kapsamında ''örgüt'' bağlantılı olarak cezaevinde girdi.
Şekil-5: Tüketim-PTF, CDD-Talep, EAK-PTF İli şkileri ve Haftalık Ortalama ve Yıllık Kümülatif PTF De ğerleri 144,11 -15,03 4,44 GÜN ÖNCES İ P İYASASI KONTROL ANAL İZİ 26.091 28.322 29.238 26.847 141,19 179,84 121,36 109,09 0 50 100 150 200 250 24.500 25.000 25.500 26.000 26.500 27.000 27.500 28.000 28.500 29.000 29.500
ylm16GP. Gösterilecek Konular Use this control to limit the display of threads to those newer than the specified time frame. Sıralama türü Allows you to choose the data by which the thread list will be sorted. Konu Sıralaması.. Yükselen Alçalan Note when sorting by date, 'descending order' will show the newest results first.
1 SOSYAL BİLGİLER Örnek Fotoğraflar. Atatürkün yapmış olduğu inkılâplardan üç tanesi seçilecek. Bu inkılâplarla ilgili eski ve yeni oluşumları gösteren, karşılaştıran resim, yazı çalışması yapılacak. Ankarayı kapsayan poster harita çizimi Ankarayı kültürel, tarihi, ekonomik açıdan tanıtan, bol resimli bir tanıtım kitapçığı hazırlanması Yöremizde bulunan tarihi bir eserin fotoğraflarının çekilerek poster oluşturulması, bilgilerin rapor halinde sunulması Tüm illerde 81 il üretilen en önemli bitkiyi ya da işlenen madeni, ya da o ilde yetişen hayvanı araştırarak; resimlerle zenginleştirilmiş bir tanıtım kitapçığı hazırlanması İlimizi konu edinen Spor, Güncel Haber, Ekonomi, Hava Durumu sayfalarını içeren aylık bir gazetenin çıkarılması Karton üzerine oturduğumuz mahallenin krokisinin çizilmesi ve mahalle muhtarıyla mahalle hakkında bilgilendirici röportaj hazırlanması Sivil savunma müdürüyle ilçemizin deprem bölgesinde olması nedeniyle olası büyük bir depremin sonuçlarını hafifletme konusunu baz alan röportaj yapılması, rapor halinde sunulması Çocuk Hakları Türkiye haritası ve bölgelerin coğrafi özellikleri Türkiye haritasından yapboz yapımı Bayrağımız Yaşadığımız yerde sorun olarak gördüğümüz bir durumun çözümüne yönelik, yerel yönetim birimlerini harekete geçirmek amacıyla kamuoyu oluşturmak. Okulumuz ve yakın çevresinin krokisini değişik materyaller kullanarak hazırlayınız. Yaşadığımız yerin tarihi, kültürel özellikleri, gelenek göreneklerini, oyun, müzik ve yemeklerini konu alan proje çalışması Okulumuz ve yakın çevresinin krokisini değişik materyaller kullanarak hazırlayınız. Yaşadığımız yerin tarihi, kültürel özellikleri, gelenek göreneklerini, oyun, müzik ve yemeklerini konu alan proje çalışması Bölgemizin ekonomik, kültürel, iklim, yeryüzü şekilleri, eğitim, ulaşım ile ilgili araştırma FEN VE TEKNOLOJİ Sigara ve alkolün zararlarını anlatan çalışma yapılması Güneş panellerinin güneş toplayıcısı nasıl yapıldığı ve nasıl çalıştığı Termometre yapılması Robot,ev, bir nesne tasarlayarak, içini aydınlatmak üzere bir elektrik devresi hazırlayın Okul bahçesinin sürekli temiz olabilmesi için neler yapılabilir? Konu ile ilgili bir proje hazırlayın 14 günlük ay gözlem raporu Güneş saati yapılması Dünya Güneş ve Ayın hareketini gösteren model hazırlama Ses Kirliliğini önleyen bir proje Masa lambası yapımı Bilime emeği geçen bir bilim adamının yaşamını araştır. Edison, Newton Elektrik hangi yollarla üretilir? Elektriğin, santrallerden ve barajlardan evimize geliş öyküsü Çağımızın en önemli hastalığı olan kanser hastalığına neden olan etkenler ve korunma yolları Güneş Tutulması ve Modeli Suyun Canlılar İçin Önemi İle İlgili Araştırma Dengeli Ve Yeterli Beslenme İle ilgili Araştırma Vitaminler Ve Bulunduğu Besinler konulu araştırma Kaynama, Erime ve Donma Noktalarını Bilmenin Günlük Hayatımıza Getireceği Yararlar Güneş Paneli Hazırlama Sürtünmenin Günlük Yaşamımızdaki Yararlarını ve Zararları ile ilgili rapor Kültür ve Turizm Bakanlığında çalıştığınız düşünülerek ülkemizdeki UNESCO Dünya Ortak Miras Listesi içerisinde yer alan tarihi, kültürel ve doğal zenginliklerimizi anlatan bir tanıtım kitabı hazırlama Grup Enerji kaynakları nelerdir? Enerji kaynaklarının kullanım alanları nelerdir? Hayatımızda Elektriğin Önemi ve Elektrik Devresi Hazırlama Güneş Tutulması ve Modeli Sindirim Organları Ve Sindirim Organları İle İlgili Maket Hazırlama Boşaltım Organları ve Boşaltım Organları İle İlgili Maket Hazırlama Moderatörün son düzenlenenleri 25 Haz 2014 2 TÜRKÇE Drama çalışması Kurtuluş Savaşı yıllarında olduğunuzu düşününüz. Yaşadığınız yerdeki halkı, Mustafa Kemal ve arkadaşlarının yanında, Milli Mücadeleye katkıda bulunmaya ikna etmek için bir toplantı düzenlediğinizi farz ediniz. Grup çalışması ile bu toplantıyla ilgili bir drama hazırlayınız Bir aylık düzenli günlük tutma Atatürk Gülümsüyor neden? Şiirlerle Türkiye En az üç kişinin oynayabileceği bir tiyatro metni hazırlanması Her biri en az 3 kıtadan oluşan 20 adet şiir yazarak, bir şiir kitabı oluşturulması En az 5 sayfadan oluşan bir öykü yazılması Çocuk dergisi hazırlanması MATEMATİK Sınıfımızın tabanını marley veya fayansla döşeyeceksiniz. Ne renk ve boyutta, hangi şekilde kare, dikdörtgen,nasıl bir örüntüyle döşeyeceksiniz? Kaç tane döşeme malzemesi gerekir? Kesir ve ondalık sayılardan oluşan 10 tane bulmacanın hazırlanması Hangi renkler hangi örüntüyle döşenecek? Kaç Yeni Türk Lirasına mal olur? Farklı geometrik cisimler ve nesneler kullanarak hayalinizdeki evin tasarımını 3 boyutlu olarak yapınız Okulunuza bir basketbol sahası yapılacaktır. Bunun için ne kadar maliyet gerekir?Grup Fasulye, çörek otu, nohut, barbunya bitkilerinin gelişimini çizgi grafiği ile gösteriniz. Sınıfa perde dikilecektir. Bir öğrenciye düşen para miktarını bulunuz. Grup Farklı geometrik cisimler ve nesneler kullanarak hayalinizdeki evin tasarımını yap Eskiden kullanılan ama Atatürk devrimleri ile değiştirilen ölçü aletlerini karşılaştırma Miladi takvim yapma Dört İşlemle İlgili Materyal Hazırlama Matematik Dergisi Çıkarıyoruz Grup Meslek Gruplarını Tanıyalım. Maketimizi Yapıyoruz. mahalle maketi Boşa Akan Sularımız Abaküs Yapımı Uçurtma Yapalım Basketbol Sahası Yapımı Çizgi Grafiği Grup Ünlü matematikçi Gauss un yaşamının araştırılması GÖRSEL SANATLAR Kültürel mirasın korunması konulu afiş çalışması. Çağdaş sanat akımlarının tanıtılması ve örneklendirilmesi Cumhuriyet dönemi Türk resim sanatının tanıtılması. Çağdaş Türk resmi hakkında bilgi sahibi olunması Güzel sanatlar dallarını tanıya bilme. Seramik, heykel, resim, grafik, bu alanları tanıma, bilgi sahibi olma. Farklı Sanat Dallarını bir arada kullanarak özgün çalışmalar yapmak, heykel, resim, grafik, bu alanlardan iki ya da birkaç alan etkinlikler birleştirerek üç boyutlu özgün işler çıkartabilmek. MÜZİK Orkestraların tarihsel gelişiminin araştırılması En az 3 kıtadan oluşan bir sınıf marşı yazılarak bestelenmesi Müzik çalgılarının tanıtımının yapılması Ülkemizde düzenlenen müzik festivallerinin araştırılması Besteci, yorumcu ve müzisyenlerin yaşam ve müzik öyküsünün araştırılması Popüler müzik tarihinin incelenmesi Cumhuriyetten günümüze kadar bestelenen çocuk şarkıları dağarcığının oluşturulması İlk Türk Operası olan Özsoy Operasının araştırılması TRAFİK GÜVENLİĞİ Trafikten sorumlu ve yetkilisiniz. Isparta trafiğine çözüm projesi geliştiriniz. İhtiyaç olarak gördüğünüz ve var olmayan yeni bir trafik levhasının hazırlanması. BEDEN EĞİTİMİ Kış olimpiyatları hakkında bilgi toplanması. Bu olimpiyatlar yapılırken neler göz önüne alınmalı. Yaz olimpiyatları ile mukayese edip aradaki farklarını inceleyin. Kış olimpiyatları yapabilen ülkelerin özelliklerini de araştırınız. Günümüzde dünya da spor alanın da çok başarılı olmuş 5 sporcu hakkında bilgi verin ve bunların ortak noktalarını araştırın. Günlük yaşamları, antrenman hayatları ve yarışma öncesi ile sonrasını inceleyin. Düzenli kendine özgü ritmik hareketler sergileme. Kendine özgü hareketlerle oluşturduğu bir oyunu oynama. DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Hayalindeki cami nasıl olmalı? Bir cami yapıtının tasarlanması Evrende bir düzen olduğunu fotoğraflarla ispat ediniz? Günlük yaptığımız duaları derleyiniz? Sevinçli ve üzüntülü anlarımızda yapılan duaları derleyelim. Cami içinde ve dışında buluna camiye ait bölümleri fotoğraflayarak albüm oluşturunuz? Farz olarak yaptığımız ibadetlerimiz dışında çevremizde yapıldığını gördüğümüz diğer ibadetler hakkında bilgi toplayınız? Hacı uğurlama merasimini izleyerek gördüklerinizi ve hissettiklerinizi anlatınız? Ramazan ayındaki oruç ibadetinin hangi davranışlarımızı güzelleştirdiğini tespit ediniz. Kadir gecesini gözlemleyerek çevremizde bulunan insanların yaptıklarını yazınız? Çevremizde bulunan toplumsal mekânlar hakkında bilgi toplayarak hangi amaçla kullanıldıklarını araştırınız? İlçemizdeki trafik işaretlerini resimleyerek hangi anlamlar taşıdıklarını araştırınız? Çevremizde buluna engelli büyüklerimizle söyleşi yaparak ilçemizde yaşadıkları sıkıntıları tespit edelim. Camilerimizin namaz kılmak dışında başka hangi amaçlar için kullanılabileceğini araştırınız? Camilerdeki cemaat sayılarının artırılası için neler yapılabilir araştırınız? Camilerin temizliği için neler yapılabilir? Moderatörün son düzenlenenleri 25 Haz 2014
BuradasınızAnasayfa » dosya » Güncellenen Öğretim Programlarının Değerlendirme Raporu Boş Açıklama Güncellenen Öğretim Programlarının Değerlendirme Raporu Boş Ekten WORD halinde indirebilirsiniz GÜNCELLENEN TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMLARININ DEĞERLENDİRME RAPORU İlçe Okul Türü İlkokul-Oratokul-Lise Ders Adı Sınıf Seviyesi Değerlendirme Alanı Değerlendirmeler Öneriler 1 Öğretim Programının Felsefesi 2 Öğretim Programının Genel Amaçları 3 Öğretim Programının Öğrenci Seviyesine Uygunluğu 4 Öğretim Programındaki Kazanım Sayısının Yeterliliği 5 Öğretim Programının Kazanım Değerlendirmesi 6 Öğretim Programının Ölçme-Değerlendirme Esasları 7 Öğretim Programının Uygulama Esasları 8 Belirtilmek İstenen Diğer Hususlar Ekler Gönderen Sosyal Medyada Bizi Takip Edin Linkler Yeni forum konuları Aylık Arşiv Zircon - This is a contributing Drupal ThemeDesign by WeebPal.
Türkiye'de son üç ayda ifade özgürlüğü alanında ihlal ve baskılar arttı. Karikatürden, edebiyata, gazetecilikten, hitabete bütün ifade alanları ihlal ve baskılardan paylarına düşeni aldı. Türkiye'nin ifade özgürlüğü karnesindeki tek teselli notu AİHM başvurularının azalması sonucunda tazminat ödemelerinde yaşanan düşüşler. BİA Medya Gözlem Masası'nın Nisan-Mayıs-Haziran 2008 Medya Gözlem Raporu, devletin işleyiş ve uygulamaları konusunda görüş ifade eden ve devlet odaklı hak ihlallerini kınayan 194 kişinin üç aylık dönem içinde yargıç karşısına çıkarıldığını saptıyor. 88 ayrı davada yargılananların 79'u gazeteci. Geçen yıl aynı dönemde 132 kişi yargılanıyordu. Bir yıllık karşılaştırma 2008'in aynı döneminde dava edilenlerin sayısında yüzde 60 artış olduğunu ortaya koyuyor. Üç ayda 46 kişi 301'den sanıktı; Zarakolu mahkum 264 kişinin durumunu ele alan 33 sayfalık rapor ihlalleri "saldırı ve tehdit", "gözaltı ve tutuklamalar", "dava ve girişimler", "düzenleme ve hak aramalar", "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi", "Sansüre tepkiler" ve "RTÜK uygulamaları" başlıkları altında sunuyor. Terörle Mücadele Yasası TMY, Türk Ceza Kanunu TCK, Atatürk'ü Koruma Kanunu yoluyla ifade "suç" olmaya devam ediyor. 301'e getirilen "Adalet Bakanlığı izni" durumu değiştirmiyor. Belge Yayınları'ndan Ragıp Zarakolu ise "159'dan dava açılırken izin alındığı" gerekçesiyle değişiklik de uygulanmayarak bin 400 YTL cezaya mahkum edildi. Halen 9 dava da Adalet Bakanlığı izni bekliyor. Kocaeli'nde Y. Y., otobüsteki sohbetten 301'lik oldu. 19'u gazeteci 46 kişi 301'den 20 dava kapsamında yargılanıyor. Geçen yıl aynı dönemde 12 dava görülüyordu. "Kin ve düşmanlığa tahrik" başlıklı TCK 216'dan 9 davada 11 kişi yargılandı Geçen yıl 5 dava vardı. "Terör" suçlamasında yüzde 100'lük artış 14 kişi TMY 7/2 terör örgütü propagandası yapmak ve TMY 6/2'den örgüt açıklamaları yayımlamak açılan 8 davada hakim karşısına çıktı. Geçen yıl dava sayısı dörttü. Adıyaman'daki Gerger Fırat gazetesi sahibi Hacı Boğatekin "PKK propagandası " iddiasıyla 18 aya mahkum oldu, halen hapiste. Geçen yıl aynı dönemde TMY'den 4 dava görülüyordu. 52'si Demokratik Toplum Partili 53 belediye başkanı Roj TV kapatılmasın diye Danimarka Başbakanına mektup yollayınca "suç ve suçluyu övmek"ten 1875'şer YTL ödeyecek. Hak ihlallerini eleştirene dava Hak ihlallerini kınamak ve haberleştirmekten yargılanan 9'u gazeteci 11 kişiden Agos'tan Aris Nalcı ve Serkis Seropyan ile Evrensel'den M. Sami Belek ve M. Uğraş Vatandaş beraat etti. Geçen yıl dava sayısı 4 idi. "Hakaret"e hapis ve tazminat "Basın yoluyla hakaret" iddiasıyla 22 kişi hapis, 13 kişi manevi tazminat istemiyle yargılandı. Emekli hakim Zekeriya Dilsizoğlu'nun "Her 10 bin cinayet davasının dokuz bininde kadın parmağı var" sözünü eleştiren Gaziantep Sabah Yayın Yönetmeni Nurgün Balcıoğlu'nu 20 bin YTL tazminat ödemeye mahkum oldu. Emekli Oramiral Özden Örnek'e ait olduğu iddia edilen "darbe günlükleri"nden Nokta dergisi yayın yönetmeni Alper Görmüş beraat etti; Muş Haber 49 gazetesi sahibi Emrullah Özbey, "usulsüzlük" haberi yapmaktan 7 ay hapis ve 525 YTL adli para cezasına mahkum oldu. "Vicdani ret" diyene "hapis" yolu "Vicdani ret" hakkını savunan 8 kişi yedi davada "Halkı askerlikten soğutmak"tan yargılandı. Halil Savda beş ay hapse mahkum oldu, yazar Yıldırım Türker beraat etti; sanatçı Bülent Ersoy, Perihan Mağden, Gökhan Gençay, İbrahim Çeşmecioğlu, Yasin Yetişgen ve Birgül Özbarış halen yargılanıyor. Yazar Tekin konuşamadı; gazeteciye polis ve cemaat saldırdı Üç ayda 8 gazeteci ve bir medya organı saldırıya uğradı, ikisi gazeteci biri öğretim üyesi ve bir yazar tehdit edildi. 1 Mayıs gösterilerinde Cumhuriyet'ten Ali Deniz Uslu'nun kolu kırıldı; Esra Açıkgöz coplandı, polisin tazyikli suları kameraları kırdı. Karabük'teki festivalde yazar Latife Tekin'in mikrofonu kapatıldı; Vatan'dan Alper Uruş, İlker Akgüngör ve Ahmet Şener'i İsmailağa Cemaati üyeleri hedef aldı; Yeni Şafak gazetesinin Bayrampaşa'daki merkezine silahlı saldırı düzenlendi. Karikatüre de tahammülsüzlük sürüyor Leman dergisi ve çizer Mehmet Çağçağ "Batının ilmini bilimini değil, ahlaksızlığını aldık" sözlerinden Başbakan Erdoğan'a, çizer Muhammet Şengöz Kocaeli Belediye Başkanına tazminat tehdidiyle karşı karşıya. AKP'yi hicveden çizer İbrahim Özdabak hapis talebiyle yargılanıyor. Cumhuriyet çizeri Turhan Selçuk "Türbanlı domuz" karikatüründen beraat etti. Yayın yasağı yerelde, İhale Yasası kaygılandırıyor 15 Haziran 2007'de Ergenekon Soruşturmasına getirilen yayın yasağı sürüyor. Giresun'da PPK'nin jandarma ekibine saldırısıyla ilgili de yayın yasağı kondu. Türkiye'den iki aydır yasak. Geocities ve google Groups siteleri de geçici olarak erişilmez kılındı. DEM TV'nin yayını, yasal uyarısız ve gerekçe gösterilmeden kesildi. RTÜK, İzmir Demokrat Radyo'ya Sabah'ın Ergenekon operasyonuyla ilgili haberini okumaktan "uyarı" cezası verdi. Haftalık YedinciGün gazetesi "PKK propagandası" iddiasıyla bir ay kapatıldı. Bir çok kentte gazeteciler "Devlet İhale Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair" tasarıyı kamu yatırımı ilan zorunluluğunu kaldırmasıyla yerel medyayı önemli bir gelir kaynağından edeceği için protesto etti. İyi haberler de var... Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM, üç davada Türkiye'yi 8 bin avro yaklaşık 16 bin YTL tazminata mahkum etti. Geçen yıl aynı döneminde 25 kişi başvurmuş ve Türkiye 78 bin 250 avroya 140 bin 430 YTL mahkum olmuştu. TRT'nin bir kanalını Kürtçe ve diğer Türkçe dışı dillere ayrılması için yasal düzenleme yapıldı. Çağdaş Tuzla gazetesinden Halil Özen ve Kurtuluş Çelikparmak darpttan Tuzla Belediye yetkililerini mahkum ettirdi. EÖ/EZÖ
BİR GÖZLEM PROJESİ AY Ay'ın gökyüzünde yükseldiği geceler, özellikle onu gözlemek isteyenler dışındaki gözlemciler için gözleme elverişli olmayan bir durum yaratır. Bu yüzden, amatör gökbilimcilerin çoğu Ay'lı gecelerde gözleme çıkmaz. Çünkü Ay parlaklığıyla gökyüzünü aydınlatır ve görülebilecek gökcismi sayısını önemli ölçüde azaltır. Aslında, Ay başlı başına bir gözlem konusu olabilir. Ay, yüzey şekillerini çıplak gözle bile görebildiğimiz tek gök cismidir. Ay, Dünyamızın tek doğal uydusu olmasının yanı sıra, bize en yakın gökcismidir. Bize en yakın gezegen olan Venüs'ten yaklaşık 100 kez daha yakındır. Hatta, Ay'ın yaklaşık 400 bin kilometrelik uzaklığı, astronomik bir ölçek olarak kabul edilmeyebilir bile. Pek çok insan, yaşamı boyunca yaptığı yolculuklarla bu mesafeyi kat etmiştir. Bir dürbünle, hatta çıplak gözle gözleyebileceğimiz gökcisimlerinin sayısı oldukça fazladır. Ancak ister bir dürbün kullanalım ister güçlü bir teleskop, Ay dışında hiçbir gökcisminin yüzey şekillerini ayrıntılı bir biçimde göremeyiz. Yeryüzündeki en güçlü teleskopla bile, yıldızları ancak birer nokta ışık kaynağı olarak görürüz. En yakın yıldızlardan birsinin çevresinde dönen bir gezegeni, Ay'ı çıplak gözle gördüğümüz kadar ayrıntılı görebilmek için, yaklaşık 16 000 kilometre çapında ve 1 milyar kez büyüten bir teleskopa gereksinimimiz olurdu. Yukarıda değindiğimiz gibi Ay, öteki gökcisimlerine oranla dünyamıza çok yakında yer alır. Bu nedenle, bir gökcisminden çok, bir "yeryüzü"ne benzetebilir. Bu durumda, pek çok gökbilimcinin yaptığı gibi gökyüzü gözlemlerini, "Ay gözlemleri" ve "öteki gökcisimlerinin gözlemleri" olarak ikiye ayırmak pek de yanlış olmaz. Ay'ın, çok alışık olduğumuz görüntüsü, birtakım evrelere girmesi dışında hiç değişmez. Çünkü, ay bize hep aynı yüzünü gösterir. Yani, Ay'ın kendi ekseni çevresindeki dönme süresiyle, Dünya'nın çevresinde dolanma süreleri eşittir. Bu durum, özellikle oluşum aşamasındayken, Dünya'nın çekim etkisi ve dönmenin etkisiyle, Ay'ın şeklinin biraz bizim fark edebileceğimizden çok az bozulması nedeniyle ortaya çıkmıştır. Ay'ın öteki yüzü, hiçbir zaman kendini Dünya'ya göstermez. Bu yüzden, zaman zaman, "Ay'ın karanlık yüzü" olarak anılmış, bilim kurgu ve UFO meraklılarına malzeme olmuştur. 1959 yılında yapılan uçuşa değin, bu yüz hakkında hiç bir veri yoktu. Bugün, öteki yüzü, uzay araçlarının gönderdiği fotoğraflardan ve verilerden biliyor, tanıyoruz. bu yüzde gizemli hiçbir şey bulunmuyor. Sadece, Dünyamızın koruması olmadığından, göktaşlarına daha açık bir bölge ve bu nedenle de çok kraterli bir yapısı var. Ay'ın, Dünya'nın çevresindeki dolanışı nedeniyle, dönemsel olarak, değişik bölgeleri aydınlanır. Bu dönemsel olaylara, Ay'ın evreleri adı verilir. Yeniay evresindeyken bize bakan yüzü Güneş'ten hiç ışık almaz. Ama, Dünya'dan yansıyan güneş ışığı sayesinde, biraz olsun karanlık yüzeyi seçebiliriz. Bu sırada, Güneş'le bizim aramızdadır ve ara sıra tam olarak aramıza girdiğinde güneş tutulması olur Dolunay evresi, Dünya Ay'la Güneş'in arasına girdiği zaman gerçekleşir. Dolunayda, Ay'ın bize bakan yüzü tümüyle aydınlanır. Dünya'nın gölgesinin Ay'ın üzerine düşmesiyle gerçekleşen Ay tutulması da bu evrede olabilir. Bu iki evrenin arasında, Ay'ın bize bakan yüzü değişik miktarlarda aydınlanır ve öteki evreler ortaya çıkar. Ay'ın Dünya çevresindeki bir dönüşünü tamamlama süresi 27,3 gündür. Ancak, bizim gözlediğimiz süre daha uzundur. Çünkü, aynı zamanda, Dünya da Güneş'in çevresinde dönmektedir. Güneş'in görünür konumu değiştiğinden, Ay'ın yeniden aynı evrede olması ancak 29,5 gün sonra gerçekleşir. Ay'ın yüzeyini oluşturan şekiller, iki ana gruba ayrılır Denizler ve karalar highlands. Denizler, çıplak gözle baktığımızda koyu renkli olarak gördüğümüz, bölgelerdir; diğerlerine oranla daha az engebeli yüzeylerdir. Denizler, bize bakan yüzün yaklaşık üçte ikisini oluşturur. Eskiden, bu bölgelerin gerçekten deniz en azından eski deniz yatakları oldukları düşünülüyordu. Ancak, bugün böyle olmadığı iyi biliniyor. Deniz olarak adlandırılan bölgeler, milyarlarca yıl önce akan lavların oluşturdukları, göreceli düz bölgelerdir. Denizlere verilen adlar oldukça ilginçtir. Bunlardan bazıları Mare Tranquilitatis Sessizlik Denizi, Mare Crisium Bunalımlar Denizi, Lacus Somniorum Hayalperestler Gölü. Kraterler, Ay'ın en belirgin yüzey şekilleri olarak kabul edilebilir. En azından 300 bin kraterin çapı bir kilometreden büyüktür. Kraterler, Ay'ın en belirgin yüzey şekilleri olarak kabul edilebilir. en azından 300 bin kraterin çapı bir kilometreden büyüktür. Kraterler, göktaşlarının çarpması sonucu oluşmuştur. Birçoğunun merkezinde, çarpışmanın etkisiyle meydana gelmiş tepeler bulunur. Ayrıca, kraterleri çevreleyen duvarların içi çarpışmada fışkırarak daha sonra çöken toprak ve taş parçalarıyla yeniden bir miktar dolduğundan genellikle düzdür. Çok şiddetli çarpılmaların sonucu oluşan bazı kraterlerin çevresinde, fışkıran toprak ve taş parçaları, ışınlar oluşturacak biçimde yüzeye düşmüştür. Çevresinde ışınlar bulunan kraterlerin en genç kraterler olduklarını söyleyebiliriz. Çünkü, zamanla,. öteki kraterler olduklarını söyleyebiliriz. Çünkü, zamanla, öteki kraterler oluştukça bu izler silinir. Ay toprağı pek çok sayıda çok küçük göktaşlarının çarpmasıyla zamanla koyu bir renk alır. Ay'dan getirilen kaya örneklerinin üzerinde, pek çok mikroskobik krater olduğu gözlenmiştir. bunlar, atmosferi olmayan uyduya çarpan çok küçük göktaşlarının ürünüdür. Kraterlere verilen adlarsa, genellikle geçmişte yaşamış ünlü kişilerin, özellikle de bilim adamlarının adlarıdır. Tycho, Kepler, Copernicus, kraterlere verilmiş adlara belirgin örneklerdir. Kraterleri, birbirine oranla yaş sırasına dizmek, kısmen de olsa olanaklıdır. Eğer bir krater öteki bir kraterin duvarını bölüyorsa, bu kraterin daha genç olduğu söylenebilir. Bu bir dürbünle bile yapılabilecek bir gözlemdir. Ay Güneş ışığının ortalama yüzde yedisini yansıtır. Bu, yeni dökülmüş bir asfaltın Güneş altındaki parlaklığından daha fazla değildir. Bu karşın, gökyüzünü öylesine aydınlatır ki, Ay'lı geceler, onu gözlemek istemeyen gökbilimciler için çok verimsiz olur. Ay'ı gözlemek için büyük teleskoplarla bile yüksek büyütmelerle gözlenebilir. Ay, her evresinde farklı bir manzara sunar. Güneş ışınlarının Ay'ın değişik bölgeleri üzerinde yarattığı etkiyi izlemek son derece ilginçtir. Kraterler, en iyi, gece ile gündüzü ayıran sınıra geldiklerinde gözlenirler. Güneş ışınları, bu sırada kratere eğik olarak gelir ve kraterin bir kısmı gölgelenerek hoş bir görüntü oluşturur. Geceyle gündüzü ayıran bu sınır dönemsel olarak değiştiği için her gün değişik bir manzarayla karşılaşırız. Dolunayda ise, ışınlar yüzeye dik gelir ve bu nedenle gölgeler yok olur. Bu da çoğu yüzey şeklini seçmeyi güçleştirir. Ayrıca, Dolunay o kadar parlaktır ki teleskopla, hatta bir dürbünle bakıldığında gözü rahatsız eder. Ay gözlemlerine, önce onun evrelerini inceleyerek başlayabilirsiniz. Ay, her gün biraz daha geç doğar. Bu 50 dakikalık gecikme, onun bize bakan yüzünün farklı miktarlarda ışık almasını sağlar. Eğer dikkat ettiyseniz, Ay'ın belli dönemlerde gündüzleri de gökyüzünde olduğunu görmüşsünüzdür. Yani Ay'ı gündüzleri de gözlemek olanaklıdır. ikinci olarak denizleri ve kraterleri ayırt etmekle gözlemlerinizi sürdürebilirsiniz. Koyu görünen bölgeler denizler, daha parlak olan bölgelerse kraterler ve diğer yeni oluşumlardır Dürbünle Ay Gözlemi Çok belirgin birtakım denizleri ve kraterleri, çıplak gözle gözleyebilirsiniz. Ancak, bir dürbün, süze çok daha fazlasını verecektir. Dürbünle, çok sayıda krateri inceleyebilirsiniz. Özellikle, yüzeydeki geceyle gündüzü ayıran sınıra yakın bulunan kraterlere eğik olarak düşen güneş ışınlarının oluşturduğu manzara çok etkileyicidir. Bir teleskopla elde edeceğiniz yüksek büyütmeyle Ay yüzeyine çok daha fazla yaklaşabilir ve binlerce krateri ve diğer yüzey şekillerini ayrıntılı olarak izleyebilirsiniz. Kopernik krateri, yaklaşık 900 milyon yıl önce bir göktaşı çarpması oluşmuştur. Bu krater yüzeydeki yeni oluşumlara güzel bir örnektir. 100 kilometre çapındadır ve yaklaşık 20 trilyon ton TNT'ye eşdeğer bir patlamanın eseridir. Oluşumundan bu yana Ay, buna benzer binlerce çarpışma geçirmiştir. Daha yaşlı pek çok büyük kraterin aksine, Kopernik'in çevresindeki fışkırma sonucu oluşmuş ışınlar radyal oluşumlar belirgindir. Bu ışınlar, çarpışma sonucu fışkıran maddenin yüzeye düşerek oluşturduğu şekillerdir. Bu ışınların parlak olanları çıplak gözle bile seçilebilir. Orta büyütmelerde küçük bir teleskopla, kraterin içerisindeki küçük tepecikler ve teraslı duvarlar belirgin bir biçimde görülebilir. Bu yüzey şekilleri çarpışmadan hemen sonra kabuk hareketleri sonucu oluşmuştur. Kraterin içerisi, çarpışma sonucu düşen taş ve toprakla dolmuştur. Bu nedenle de hemen hemen düz bir yapısı vardır. bunun dışında, dikkatlice bakıldığında, bu düzlükte "ikincil hareketler" olarak adlandırılan pek çok küçük krater görülebilir. Bu küçük kraterlerin bir bölümü de yine çarpışmadan fışkıran iri parçaların düşmesiyle oluşmuştur. Proclus, bir başka yeni kraterdir. Ancak, pervane biçimindeki fşkırma izleri, onu ötekilerden farklı kılıyor. Laboratuvar deneyler, böyle bir oluşumun meydana gelebilmesi için çarpan cismin, yüzeye en az 25 derecelik bir eğimle düştüğünü gösteriyor. Proclus böyle eğik çarpışmaların en iyi örneğidir. Nem Denizi, gerçekte çok büyük bir çarpışma bölgesidir. Çarpışmadan sonra kabuğun altından yüzeye sızan lavlarla dolan krater, düz bir biçim almıştır. Yüzeyde, yüksekliği fazla olmayan sırtlar vardır. Bu şekillerin nasıl oluştuğu tam olarak anlaşılamıyor. Bununla birlikte, lavların daha yumuşakken sıkışarak buruşması sonucunda oluştuğu düşünülüyor. Krateri dolduran lavların bir bölümü de buradan taşmış dışarı akmıştır. Bu olay, özellikle bölgenin doğu tarafında belirgindir. bu tür yüzey şekilleri, geceyle gündüzü ayıran çizgiye denk geldiklerinde en iyi biçimde gözlenebilmektedir. Sel basmış kraterler Ay'ın içlerinden yüzeye sızan lavlar, bazı kraterleri az yada çok doldurmuştur. Bunların bir bölümü , Nem Denizi gibi kısmen, bir bölümü de tümüyle lavların altında kalmıştır. Doğal olarak, tümüyle lavların altında kalan kraterleri az yada çok doldurmuştur. Bunların bir bölümü de tümüyle lavların altında kalmıştır. Doğal olarak , tümüyle lavların altında kalan kraterleri göremiyoruz. Gassendi Bu krater Nem Denizi'nin kuzey ucunda yer alan, ötekilerine pek benzemeyen bir kraterdir. Düz tabanı, ergimiş kayaların dışarıya doğru uyguladığı kuvvet sayesinde yükselmiş, bu da onu benzerlerinden daha sığ bir krater yapmıştır. Güneydeki yükseltiler Ay'ın Güney bölgesi, kraterlerin en yoğun bulunduğu kraterlerden eski olanları, yeni çarpışmalarla neredeyse tümüyle bozulmuştur. Clavius, en eski kraterlerden birisidir$ ayrıca içerisindeki daha yeni kraterlerle dikkati çekmektedir. Tycho, bu bölgedeki en belirgin kraterlerden biridir. oldukça yeni bir oluşumdur; yaşı sadece 100 milyon yıldır. Tycho, çevresindeki ışınları en iyi korunmuş kraterlerden birisidir. Bu ışınlar özellikle dolunay sırasında çok belirgin bir biçimde görülebilir. Apenin Dağları Bu bölge, Yağmurlar Denizi'nin güneydoğu sınırında yer almaktadır. Yaklaşık 4 milyar yıl önce çarpan asteroidler, bazı bölgelerde ay kabuğunu sıkıştırmış, böylece dağların oluşumuna yol açmıştır. Apenin Dağları, bölgedeki en belirgin yüzey şekillerinden birisidir. Düz Duvar Bulutlar denizinde yer alan bir yüzey şeklidir. Bu 110 km uzunluktaki duvar, batıya bakmaktadır. bu yüzey şekli, kabuğun kırılarak, bir tarafın yaklaşık 250 metre çökmesiyle oluşmuştur. duvar, dört hafta süren ay gününün bitiminde, Güneş doğarken çok belirgin bir gölge oluşturur. Öteki zamanlarda pek belirgin değildir. Ay yüzeyinde gözleyebileceğimiz o kadar çok yüzey şekli var ki onları incelemek belki de yaşamınız boyunca sürebilecek bir uğraş olabilir. Çıplak gözle, sadece denizleri ve birkaç belirgin krateri, dağlık bölgeleri görebilirken, küçük ve çok pahalı olmayan bir teleskopla, ayrıntılı gözlemler yapabilirsiniz. KaynakTübitak
14 günlük ay gözlem raporu projesi